مقدمه
ما مي دانيم در گازها ومايعات (نه جامدات) بيشتر مولکولها به طور تصادفي حرکت مي کنند. هيچ مولکولي با مولکول اطرافش ارتباطی نداشته و هر طور که مي خواهد رفتار مي کند. کمپلکس های بين مولکولي فقط از طريق برخوردهاي تصادفی به وجود آمده و عمر اين کمپلکس ها بسيار ناچيز است و همچنین غلظت آنها در مايعات (يا گازها) تقريبا برابر صفر است. به هر حال، بعضي از مولکولها (مولکولهاي پذيرنده) دقيقا بين يک مولکول و مولکول ديگر تفاوت قائل مي شوند. آنها به صورت گزینشی جفت مولکولي خود را از ميان تعدادي مولکول موجود در سيستم انتخاب ميکنند و یک کمپلکس غیرکووالانسی با اين مولکول مي سازند. اين کمپلکس ها به اندازه کافي پايدار بوده و غلظت تعادلی آنها قابل توجه است. دراينجا تمام مولکولها به جز مولکول جفت کاملا کنارگذاشته میشوند، درست همان طور که ما به سادگي دوستمان را حتي در شلوغي ورودي ايستگاه پيدا مي کنيم و با او به رستوران ميرويم. درکمپلکس های غیر کووالانسی همانند واکنش های آنزیمی, واکنش با حضور کاتالیزور اتفاق می افتد. اين قدرت تشخيص ميان مولکولها تشخيص مولکولي ناميده مي شود.
در علم وتکنولوژي امروزی، اهميت پذيرنده ها و تشخيص مولکولي به سرعت رشد کرده است. اين رشد اساسا به اين خاطر است که يک مولکول در حال حاضر يک واحد عملگر بوده و فقط نقش خود را ایفا میکند. براي ايجاد سيستمهاي رضایت بخش تحت اين شرايط، بايد تعدادي مولکول را در شرايطي از پيش تعيين شده کنار هم بگذاريم و اجازه دهيم هر کدام کار خودش را انجام دهد. البته در اينجا همه مولکولها بايد بدانند که مولکولهاي مجاور آنها چه هستند، چه خصوصيات فیزیکوشيميايي دارند و هر کدام از اين مولکولها در هر لحظه چه مي کنند. اخیرا روش مولکول نگاري براي فراهم آوردن پذيرنده هاي چند کاره که موثر و اقتصادي هستند توسعه يافته است. به طور کلي حرکات مولکولي در يک ساختار پليمري ساکن شده و به همين دليل آنها به طرز مطلوبی تثبیت شده اند. اين شيوه، منحصر به فرد و چالش برانگيز است و در حال حاضر پيش بيني حوزه کاربردهاي آن مشکل است. در اين فصل پيرامون پذيرنده هاي طبيعي و مصنوعي بحث خواهيم کرد.
فصل اول
مقدمه
فصل دوم
اهميت مولکولهاي پذيرنده درعلم و تکنولوژی پيشرفته
فصل سوم
اساس مولكول نگاري
فصل چهارم
روشهاي آزمايشگاهي
فرآيند هاي مولكول نگاري
فصل پنجم
روشهای تجربی درارزیابی کارآیی منقوش پذیری
فصل ششم
مطالعه اسپکتروسکوپی واکنشهای مولکول نگاری
فصل هفتم
شمایی از روش مولکول نگاری
فصل هشتم
کاربرد های مولکول نگاری
فصل نهم
چالش ها و پیشرفت های اخیر
ما مي دانيم در گازها ومايعات (نه جامدات) بيشتر مولکولها به طور تصادفي حرکت مي کنند. هيچ مولکولي با مولکول اطرافش ارتباطی نداشته و هر طور که مي خواهد رفتار مي کند. کمپلکس های بين مولکولي فقط از طريق برخوردهاي تصادفی به وجود آمده و عمر اين کمپلکس ها بسيار ناچيز است و همچنین غلظت آنها در مايعات (يا گازها) تقريبا برابر صفر است. به هر حال، بعضي از مولکولها (مولکولهاي پذيرنده) دقيقا بين يک مولکول و مولکول ديگر تفاوت قائل مي شوند. آنها به صورت گزینشی جفت مولکولي خود را از ميان تعدادي مولکول موجود در سيستم انتخاب ميکنند و یک کمپلکس غیرکووالانسی با اين مولکول مي سازند. اين کمپلکس ها به اندازه کافي پايدار بوده و غلظت تعادلی آنها قابل توجه است. دراينجا تمام مولکولها به جز مولکول جفت کاملا کنارگذاشته میشوند، درست همان طور که ما به سادگي دوستمان را حتي در شلوغي ورودي ايستگاه پيدا مي کنيم و با او به رستوران ميرويم. درکمپلکس های غیر کووالانسی همانند واکنش های آنزیمی, واکنش با حضور کاتالیزور اتفاق می افتد. اين قدرت تشخيص ميان مولکولها تشخيص مولکولي ناميده مي شود.
در علم وتکنولوژي امروزی، اهميت پذيرنده ها و تشخيص مولکولي به سرعت رشد کرده است. اين رشد اساسا به اين خاطر است که يک مولکول در حال حاضر يک واحد عملگر بوده و فقط نقش خود را ایفا میکند. براي ايجاد سيستمهاي رضایت بخش تحت اين شرايط، بايد تعدادي مولکول را در شرايطي از پيش تعيين شده کنار هم بگذاريم و اجازه دهيم هر کدام کار خودش را انجام دهد. البته در اينجا همه مولکولها بايد بدانند که مولکولهاي مجاور آنها چه هستند، چه خصوصيات فیزیکوشيميايي دارند و هر کدام از اين مولکولها در هر لحظه چه مي کنند. اخیرا روش مولکول نگاري براي فراهم آوردن پذيرنده هاي چند کاره که موثر و اقتصادي هستند توسعه يافته است. به طور کلي حرکات مولکولي در يک ساختار پليمري ساکن شده و به همين دليل آنها به طرز مطلوبی تثبیت شده اند. اين شيوه، منحصر به فرد و چالش برانگيز است و در حال حاضر پيش بيني حوزه کاربردهاي آن مشکل است. در اين فصل پيرامون پذيرنده هاي طبيعي و مصنوعي بحث خواهيم کرد.
فصل اول
مقدمه
فصل دوم
اهميت مولکولهاي پذيرنده درعلم و تکنولوژی پيشرفته
فصل سوم
اساس مولكول نگاري
فصل چهارم
روشهاي آزمايشگاهي
فرآيند هاي مولكول نگاري
فصل پنجم
روشهای تجربی درارزیابی کارآیی منقوش پذیری
فصل ششم
مطالعه اسپکتروسکوپی واکنشهای مولکول نگاری
فصل هفتم
شمایی از روش مولکول نگاری
فصل هشتم
کاربرد های مولکول نگاری
فصل نهم
چالش ها و پیشرفت های اخیر
