بهداشت صنعتی

موضوع : بهداشت صنعتی

توضیح: این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد

فهرست مطالب:
بهداشت صنعتی
عوامل محیط طبیعی
عوامل مؤثر در بهداشت صنعتی
موضوع رنگ و بهداشت صنعتی
بهسازی محیطهای صنعتی
رئوس مسائل در بهسازی محیط کار
بیماریها و عوارض ناشی از کار
خصوصیات بیماریهای حرفه‎ای
مهمترین خصوصیات بیماریهای حرفه‎ای
آموزش بهداشت در پیشگیری از شیوع بیماریها در محیط کار
میکروبهای بیماریزا به گروه‎های زیر قابل تفکیک هستند
بیماریهای عفونی
پیشگیری از بروز بیماریهای عفونی
اقسام مصونیت: مصونیت در مقابل بیماریهای واگیر
مصونیت اکتسابی
واکسن
بیماریهای واگیری که با واکسن قابل پیگیری هستند
سرم
خصوصیات بیماریهای واگیر
عوامل زیان‎آور محیط کار
مواد شیمیائی از سه طریق وارد بدن میشود
اصول کنترل آلودگی محیط کار به مواد شیمیایی و پیشگیری از مسمومیتها و بیماریهای شغلی کارگران
عوامل فیزیکی محیط کار
اهمیت نور در کارگاهها
سروصدا
اثرات جانبی سروصدا
دما و رطوبت
ارتعاش
تأثیرات ارتعاش بر روی بدن انسان باعلائم گوناگونی مشخص میشوند
عوامل مهم در تأمین رضایت شغلی و بهداشت روانی کارگران
خستگی
علائم و عوارض عمومی خستگی
علل و عوامل ایجاد و افزایش خستگی
اصول پیشگیری و درمان خستگی
اهم مسائلی که جزء سالمسازی محیط صنعتی قرار میگیرد
کمکهای اولیه در برخورد با مجروحین
کمکهای اولیه در مورد شوک
علائم شوک
اقدامات در موارد شوک
کمکهای اولیه در حوادث شایع کارگاهی
سم
علائم ناشی از مسمومیت ناشی از گازها
علائم ناشی از مسمومیت غذایی
کمکهای اولیه در مورد مسمومین
کمکهای اولیه در انواع مسمومیتها
انواع و شدت سوختیگها
شدت و عوارض سوختگی
کمکهای اولیه در مورد فرد سوخته
وظایف کارفرمایان در قبال پیشگیری از حوادث شغلی
وظایف کارگران در قبال پیشگیری از حوادث شغلی
عوامل فیزیکی زیان‎آور محیط کار
1- جا و مکان، وسایل و تجهیزات
2- روشنائی
3- سر و صدا ‎Noise
میزان حد مجاز تحمل سروصدا
شناخت صدا
آثار سروصدا در محیط کار
به طور کلی سروصداهای مزاحم را به دو روش میتوان کنترل کرد
اهميت و ضرورت بهداشت صنعتي
«بهداشت صنعتي» عبارتست از فراهم آوردن موجبات سلامتي، تندرستي و شادابي روح و جسم كاركنان در محيط كار (و همچنين مراجعان به سازمان) و رعايت اصولي كه از بيماريها و حوادث ناشي از كارهاي صنعتي جلوگيري مي‎كند. موضوع بهداشت و حفظ سلامت كاركنان در محيط‎هاي صنعتي، يا بهداشت شغلي.
يكي از مسائل بسيار مهم بوده و آشنايي با اصول بهداشتي و كمكهاي اوليه براي جلوگيري و محافظت از خطرات حاصله از بيماريها در محيطهاي صنعتي و توليدي، كه كارها به صورت گروهي و دسته‎جمعي انجام مي‎شوند حائز كمال اهميت مي‎باشد. بررسي عوامل زيانبخش در محيطهاي كار و كنترل آنها و رعايت اصول بهداشتي باعث سلامت و شادماني كاركنان و موجب افزايش بهره‎وري در محيط‎هاي صنعتي مي‎شود.
در محيط‎هاي صنعتي و توليدي علاوه بر حوادث، مسائلي مثل «امراض حرفه‎اي» مطرح است.
منظور بيماريهايي است كه ناشي ازكارهاي صنعتي و تماس با مواد و تركيبات شيمياي زيان‎آوري باشد و از طريق خوردن، آشاميدن، تنفس و پوست مبتلا به انسان مي‎شود.
همچنين در محيطهاي كاري عوارض و بيماريهاي حاصل از مواد راديواكتيو و پرتوهاي پولساز و امراضي نظير سل، رماتيسم، ديسك، آرتروز،‌ تنگي نفس،‌سرطان، عقيم شدن، كاهش حساسيت حواس پنجگانه و اعضاي بدن و مسموميت شغلي ناشي از سرو كار داشتن با  موادي چون سرب، سيليس، گرد و خاك و امثالهم وجود دارند البته عوارض حرفه‎اي ممكن است واجد اهميت كمتري نسبت به سوانح در محيط كار باشند.
عوامل محيط طبيعي
عوامل جوي و محيط خارجي يا اتمسفر طبيعي يعني نوع زمين، آب، نور خورشيد و هوا (سرما، گرما، رطوبت) در افراد بسيار مؤثر بوده و روي رفتار و كردار آنها اثر فوق‎العاده‎اي دارد.
لذا لازم است كارفرمايان حتي‎المقدور به عوامل جوي توجه داشته و از نظر انتخاب محل احداث كارخانه در مورد اين مسائل مطالعات كافي به عمل آورند و محل كار من اسب با احتياجات رواني و جسماني آنها فراهم آورند و حتي‎المقدور جاي خوش آب و هواي را برگزينند در غير اين صورت، خطراتي متوجه كاركنان شده و مالاً باعث كاهش بهره‎وري نيروي انساني مي‎شود (كه به ضرر كارفرما خواهد شد).
عوامل مؤثر در بهداشت صنعتي
 رعايت امور زير در بهداشت محيط كار مؤثر است:
1- محيط كار بايد برعليه ميكروبها ضدعفوني شود و نقاط مشكوك آلوده به ميكروب و عفونت گندزدايي و تميز شده و عاري از ميكروب شود.
2- گازها، گردها و بخارهاي مضر، سمي و بدبوي متصاعد شده در محيط كارگاه و كارخانه با ايجاد سيستم تهويه به خارج هدايت شود و گردهاي كه باعث خفگي يا مسموميت گردند كاركنان با ماسكهاي مخصوص مجهز شوند .
3- كف كارگاهها بايد از مواد غيرقابل نفوذ ساخته شده باشند تا آب در آ‌نها نفوذ نكند زيرا ديواره‎ها و كف سطوح خيس و مرطوب باعث بيماري رماتيسم مي‎شود.
4- لازم است وسائل كمكهاي اوليه در محيط  كار وجود داشته باشد و كاركنان با اصول كمك‎هاي اوليه در كارخانه آشنا باشند.
تا در صورت نياز به كمك مصدومين بشتابند در عين حال بايد داروخانةكوچكي در سازمان‎هايي كه تعداد كاركنان آنها زياد است وجود واحد و فرد مسئول در اين زمينه الزامي است.
5- به منظور مبارزه با بيماريهاي واگيردار و پيشگيري از آنها كه ممكن است به وسيلة آب و هوا سرايت‎كننده كاركنان به موقع واكسينه و مايه‎كوبيهاي لازم بشوند تا در مقابل بيماريها ايمني حاصل كنند.
6- كليه كاركنان از سرويسهاي پزشكي، بهداشتي و خدمات درماني به نحو احسن برخوردار باشند.
7- كليه نقاط محيط كار از نظر پزشكي، بهداشتي و خدمات بطور مستمر مورد بازرسي و بهبود قرار گيرد.
موضوع رنگ و بهداشت صنعتي:
در مورد رنگ و اهميت آن در محيط كار، در بخش بعد مفصلاً بحث خواهد شد. از نظر ارتباط رنگ با بهداشت صنعتي نيز لازم است اكنون نكاتي ذكر شود. رنگ محل كار بايد با رنگهاي قراردادي بهداشتي تطبيق كند. زيرا رنگهاي نامناسب باعث ناراحتي و خستگي چشم شده و از لحاظ رواني نيز در روحيه و طرز كار كاركنان مؤثر است به تجربه ثابت شده است.
كه رنگهاي تند عامل تحرك رواني و تشديد عصبانيت و خشكي مي‎شوند. به اين جهت لازم است ديوار محيطهاي كار داراي رنگهاي ملايم، روشن و چشمنواز باشند تا باعث تسلي و آرامش رواني كاركنان به هنگام كار شوند.
رنگهاي منعكس كننده نور و غيره در اين مورد مناسب نيستند. براي سقفها نيز رنگهاي روشن مناسب است. لوازم و وسايل كار نيز بايد به رنگهاي مطلوب رنگ‎آميزي شوند.
«دفتر بين‎المللي كار» استانداردهايي جهت رنگها تعيين كرده است كه نشان مي‎دهد هر رنگ شاخص چه علامتي مي‎باشد. مثلاً رنگ زرد علامت احتياط است. رنگ قرمز علامت متوقف ساختن فوري ماشينها و مبارزه با آتشسوزي است. رنگ سبز علامت نجات و پستهاي كمك اوليه يا اجازة عبور وسائط نقليه مي‎باشد.
انسداد راهها را با خطوط زرد و سياه مورب مشخص مي‎سازند. رنگ سفيد براي راه‎هاي عبور مجاز و آزاد در نظر گرفته شده است.
بهسازي محيطهاي صنعتي:
منظور از بهسازي محيط كار عبارتست از مراعات اصول بهداشتي و انجام عمليات لازم براي جلوگيري از عوامل بيماريزا و خطرات ناشي از كليه اموري كه سلامت كاركنان و همچنين ارباب رجوعها و مشتريها را در سازمان‎ها، بويژه سازمانهاي صنعتي و توليدي به خطر مي‎اندازد.
رئوس مسائل در بهسازي محيط كار:
1- تأمين آب سالم و كافي
2- تأمين غذاي كافي و سالم و رعايت اصول بهداشت در تهيه غذا و مواد اصل خوراكي بويژه سبزيها و ميوه‎ها.
3- تهيه و تأمين سالنهاي غذاخوري كاملاً بهداشتي و تميز، به نحوي كه باعث احساس راحت و رفع خستگي كاركنان شود.
4- رعايت نظافت در سطح كارگاه‎ها و سالنهاي غذاخوري
5- خارج كردن مواد زايد و زباله‎ها يا سوزاندن و از بين بردن مواد غيرضروري
6- مبارزه برعليه حشرات و حيوانات موذي
7- تأمين وسايل نظافت از قبيل دستشويي، توالت، حمام آب گرم، رختكنهاي مجزا و جداگانه
8- سمپاشي محيطهاي كار در مواقع لزوم
9- تأمين وسايل مناسب و كافي جهت سرد و گرم كردن، روشنايي و نورپردازي، رطوبت و تهويه و استفاده از هواي تازه